Η Ευθύνη και η Δύναμη
Ένα ζευγάρι που χρειάζεται να είναι, αλλά δεν είναι, πάντα μαζί
“Δεν θέλω να έχω άλλο την ευθύνη. Θέλω κάποιος άλλος επιτέλους να το κάνει για μένα. Κουράστηκα.”
Συχνά, χρειάζεται ένας άνθρωπος να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του από πολύ νωρίς, όταν είναι ακόμα παιδί. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να βλέπουν τους γονείς ή τους φροντιστές τους καλά για να είναι κι εκείνα καλά. Για λόγους επιβίωσης, νιώθουν την ανάγκη να φροντίσουν για αυτό κι αυτή η ανάγκη εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Από το να κάνουν ό,τι μπορούν για να μην είναι βάρος, να είναι “βολικά παιδιά”, να μην αναστατώνουν, να μην ανησυχούν τους γονείς, μέχρι να γίνονται διαιτητές ή γονείς στη θέση των γονέων, ώστε να συνδράμουν ή να εξασφαλίσουν την ισορροπία και την αρμονία της οικογένειας, ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο να νιώθουν ασφαλή. Αναλαμβάνουν μιαν ευθύνη που δεν τους αναλογεί, σε μια ηλικία που δεν είναι έτοιμα. Κι αυτήν την έλλειψη ετοιμότητας ακολουθεί μια αίσθηση ανημπόριας, μιας και βρίσκονται σε μια ηλικία που δεν μπορούν εκ των πραγμάτων και τη δύναμη την έχει κάποιος άλλος, ο ενήλικας γονιός / φροντιστής που αποφασίζει.
Μεγαλώνοντας τα παιδιά, περνώντας από την εφηβεία και μπαίνοντας στην ενήλικη ζωή, υιοθετούν στις σχέσεις τους τον ρόλο που είχαν αναλάβει στην οικογένεια που μεγάλωσαν. Και στην περίπτωση που συζητάμε, τείνουν να αναλαμβάνουν στις σχέσεις τους, κοινωνικές, προσωπικές, επαγγελματικές, την ευθύνη όχι μόνο του εαυτού τους αλλά και των άλλων και έχουν την τάση, όπου βλέπουν πως υπάρχει ανάγκη, να σπεύδουν να βοηθήσουν, να εξυπηρετήσουν, ξεχνώντας, πολλές φορές, τον εαυτό τους. Είναι ένας ρόλος οικείος, ένας τρόπος για να αισθάνονται σημαντικοί στους άλλους, ένας τρόπος σχετίζεσθαι. Μόνο που συνεπάγεται πολύ βάρος, κούραση και ψυχική εξάντληση και προκύπτει τελικά μια έντονη ανάγκη κάποιος άλλος να αναλάβει την ευθύνη επιτέλους. Όμως, αυτή η ανάγκη είναι η ανάγκη του παιδιού που “τραβάει κουπί” τόσα χρόνια, είναι η ακάλυπτη ανάγκη από τον γονιό που δεν κατάφερε, για τους δικούς του λόγους (κάποιες φορές άθελά του), να την ικανοποιήσει.
Η Ευθύνη και η Δύναμη είναι ένα ζευγάρι που χρειάζεται να είναι, αλλά δεν είναι, πάντα μαζί. Αλλιώς, η Δύναμη είναι το δώρο που φέρει μαζί της η Ευθύνη. Κι είναι να “ενημερωθεί το εσωτερικό σύστημα” ότι, τώρα πια, ο ίδιος ο ενήλικας, όπως και όταν ήταν παιδί, χρειάζεται να φροντίζει, να υποστηρίζει και να καθησυχάζει τον εαυτό του μεν, αλλά, ταυτόχρονα, έχει και τη δύναμη να αποφασίζει ο ίδιος για τον εαυτό του.
Αυτή η διαδικασία συγκερασμού ευθύνης - δύναμης χρειάζεται το χρόνο της. Είναι μια αχαρτογράφητη περιοχή και είναι να χαραχτεί μια νέα διαδρομή. Χρειάζεται ο άνθρωπος να επανασυνδεθεί με τον εαυτό του, το σώμα, το συναίσθημα και την ανάγκη του. Να επαναπρογραμματίσει το νευρικό του σύστημα και να ξεφοβηθεί να εμφανίζεται στις σχέσεις του ολόκληρος, με τα εύκολα και τα δύσκολα του, με τις ταυτίσεις και τις διαφωνίες του, χωρίς να ανησυχεί ότι το άλλο πρόσωπο θα φύγει ή θα θυμώσει. Μέσα στη διαδικασία της θεραπείας του, ξεκινά την επικοινωνία με τον εαυτό, ανοίγοντας το διάλογο με το σώμα, τη σκέψη και το συναίσθημά του. Αναγνωρίζει το συναίσθημά του και την ανάγκη του, μαθαίνει τρόπους να αυτορρυθμίζεται και εξοικειώνεται με την αυτοφροντίδα και την αγάπη εαυτού. Σιγά-σιγά ανακαλύπτει και δοκιμάζει νέους τρόπους σχετίζεσθαι και απολαμβάνει πιο ζεστές και θρεπτικές σχέσεις.
